చట్టసభల్లో మహిళలకు రిజర్వేషన్లు కల్పిస్తూ కేంద్ర ప్రభుత్వం మంగళవారం లోక్సభలో బిల్లును ప్రవేశపెట్టింది. తక్షణ ఆమోదం కూడా సాధ్యమే. రెండు రోజుల్లో అంతా పూర్తవుతుంది. అయితే ఇప్పుడు రాజకీయ పార్టీల మధ్య టెన్షన్ లేదు. వచ్చే అసెంబ్లీ, లోక్సభ ఎన్నికల్లో మహిళలకు రిజర్వేషన్లు వచ్చే అవకాశం లేదు. 2028 తర్వాత జరిగే ఎన్నికలకు మాత్రమే వర్తించేలా బిల్లులో కొన్ని షరతులు ఉన్నాయి.అంతే కాదు, ప్రజలచే నేరుగా ఎన్నుకోబడే లోక్సభ మరియు అసెంబ్లీలకు మాత్రమే మహిళా రిజర్వేషన్ వర్తిస్తుంది.
ఈ రిజర్వేషన్ విధానం శాసన మండలి మరియు రాజ్యసభకు వర్తించదు. లోక్సభ, అసెంబ్లీ స్థానాల్లో మూడింట ఒక వంతు స్థానాలు రొటేషన్ పద్ధతిలో మహిళలకు కేటాయించబడ్డాయి. ఈ భ్రమణ ప్రతి డీలిమిటేషన్ ప్రక్రియకు ఒకసారి మారుతుంది. ఈ బిల్లు ప్రకారం మహిళలకు రిజర్వేషన్లు 15 ఏళ్లు మాత్రమే కొనసాగుతాయి. ఆ తర్వాత కూడా కొనసాగించాలంటే ప్రత్యేక చట్టం ద్వారా ప్రభుత్వం నిర్ణయం తీసుకోవాల్సి ఉంటుంది. బిల్లు ప్రకారం చర్చల అనంతరం ఆమోదం పొంది చట్టంగా మారాలి. దీనిని కేంద్ర ప్రభుత్వం గెజిట్ ద్వారా తెలియజేయాలి. ఆ తర్వాత జనాభా లెక్కలు సేకరించాల్సి ఉంటుంది.
ఆ లెక్కల ఆధారంగానే డీలిమిటేషన్ కమిటీ వేసి నియోజకవర్గాల పునర్వ్యవస్థీకరణ చేయాల్సి ఉంటుంది. షెడ్యూల్ ప్రకారం, జనాభా గణన ప్రక్రియ 2021లోనే ప్రారంభం కావాలి. అయితే అది ఇప్పటికీ కరోనా కారణంగా కార్యరూపం దాల్చలేదు. గణన ప్రక్రియ పూర్తి చేసి, దాని ఆధారంగా డీలిమిటేషన్ పూర్తయిన తర్వాత మహిళా రిజర్వేషన్ను ఖరారు చేస్తారు. ఇప్పటికే ఎస్సీ, ఎస్టీ లోక్సభ, అసెంబ్లీ నియోజకవర్గాలు ఉన్నందున వీటిలో కూడా మహిళలకు 33% రిజర్వేషన్లు కల్పించాలి. యూపీఏ హయాంలో 2010లో రాజ్యసభలో ఆమోదం పొందిన బిల్లు మాదిరిగానే ప్రస్తుత లోక్ సభలో ప్రవేశపెట్టారు.
ఈ బిల్లులో ఓబీసీ రిజర్వేషన్ ప్రస్తావన లేకపోవడంతో అది కార్యరూపం దాల్చడం లేదు. కేంద్రం తీసుకొచ్చిన మహిళా బిల్లు అమలు కావాలంటే రాజ్యాంగాన్ని సవరించాల్సిందే. అవి ఈ సమావేశాల్లోనే పూర్తవుతాయి.