2019లో కేంద్రంలోని నరేంద్ర మోడీ ప్రభుత్వం ఆర్టికల్ 370 రద్దును ఇటీవల సుప్రీంకోర్టు సమర్థించింది. ఈ నేపథ్యంలో అసలు ఆర్టికల్ 370 ఏమిటి? ఇది మొదటి నుండి ఎందుకు వివాదాస్పదమైంది? ఎందుకు రద్దు చేశారు? అనే విషయాలు ఆసక్తికరంగా మారాయి. భారత రాజ్యాంగంలోని ఆర్టికల్ 370 జమ్మూ కాశ్మీర్కు ప్రత్యేక స్వయంప్రతిపత్తిని మంజూరు చేసింది. 1947లో భారత్-పాకిస్థాన్ విభజన జరిగినప్పుడు జమ్మూ కాశ్మీర్ రాజు హరిసింగ్ అనేక షరతులతో భారత్లో విలీనానికి అంగీకరించారు. ఈ క్రమంలోనే ఆర్టికల్ 370 తెరపైకి వచ్చింది. ఈ ఆర్టికల్ జమ్మూ కాశ్మీర్కు స్వతంత్ర ప్రతిపత్తిని ఇస్తుంది. అంటే భారత రాజ్యాంగం ఈ రాష్ట్రానికి వర్తించదు. రక్షణ, విదేశీ వ్యవహారాలు మినహా.. ఈ రాష్ట్రానికి సంబంధించిన ఏదైనా చట్టం చేయాలంటే కేంద్ర ప్రభుత్వం జమ్మూ కాశ్మీర్ ప్రభుత్వ అనుమతి పొందాలి. ఇంకా, ఈ ఆర్టికల్ ద్వారా జమ్మూ కాశ్మీర్ ప్రజలకు ప్రత్యేక హక్కులు కూడా సంక్రమించాయి.
ఆర్టికల్ 370 ఏం చెబుతోంది?
+ కీలకమైన ఆర్టికల్ 356 (రాష్ట్రపతి పాలన) జమ్మూ మరియు కాశ్మీర్కు వర్తించదు.
+ 1976 నాటి అర్బన్ ల్యాండ్ యాక్ట్ కూడా ఇక్కడ వారికి వర్తించదు. దేశంలోని ఇతర ప్రాంతాల నుంచి ఎవరూ ఈ రాష్ట్రంలో భూమిని కొనుగోలు చేయలేరు. పౌరసత్వం, ఆస్తి యాజమాన్యం మరియు ప్రాథమిక హక్కులు కాశ్మీరీలకు మాత్రమే.
5 ఆగస్టు 2019న రద్దు చేయబడింది
ఆర్టికల్ 370పై 2015 నుంచి వివాదాలు కొనసాగుతున్నాయి.ఆ ఏడాది డిసెంబర్లో ఈ ఆర్టికల్ను రద్దు చేయాలని కోరుతూ సుప్రీంకోర్టులో పిటిషన్ దాఖలైంది. అప్పటి సీజేఐ జస్టిస్ హెచ్ఎల్ దత్తు ధర్మాసనం ఆర్టికల్ను రద్దు చేసే అధికారం తమకు ఉందని పేర్కొంది. అయితే ఇది పార్లమెంట్ ద్వారానే జరగాలని అంటున్నారు. అయితే ఆర్టికల్ 370 శాశ్వత నిబంధన అని జమ్మూ కాశ్మీర్ హైకోర్టు పేర్కొంది. 2019 ఆగస్టు 5న మోడీ నేతృత్వంలోని కేంద్ర ప్రభుత్వం సుప్రీంకోర్టు తీర్పు ఆధారంగా ఆర్టికల్ 370ని రద్దు చేసింది. జమ్మూ కాశ్మీర్ రాష్ట్రాన్ని జమ్మూ కాశ్మీర్ మరియు లడఖ్ గా విభజించారు. మరోవైపు ఆర్టికల్ 370ని రద్దు చేస్తూ అప్పటి రాష్ట్రపతి రామ్నాథ్ కోవింద్ గెజిట్ నోటిఫికేషన్ విడుదల చేశారు.
370 రద్దు తర్వాత ఏం జరిగింది?!
+ జమ్మూ కాశ్మీర్కు ప్రత్యేక జెండా, రాజ్యాంగం మరియు గీతం రద్దు చేయబడ్డాయి. అన్ని కేంద్ర చట్టాలు ఇక్కడ వర్తిస్తాయి. స్వయంప్రతిపత్తి లేదు.
+ జమ్మూ కాశ్మీర్లో ఎవరైనా భూమిని కొనుగోలు చేయవచ్చు. బదిలీ చేయవచ్చు.
+ కాశ్మీరీలకు ద్వంద్వ పౌరసత్వం వర్తించదు.
+ RPC (రణబీర్ పీనల్ కోడ్) స్థానంలో IPC (భారత శిక్షాస్మృతి) అమలు
+ జిల్లా స్థాయి అభివృద్ధి మండలి (DDC) ఏర్పాటు చేయబడింది. కౌన్సిల్ సభ్యులను ప్రజలు నేరుగా ఎన్నుకోవాలి.
– సెంట్రల్ డెస్క్
నవీకరించబడిన తేదీ – 2023-12-12T06:38:06+05:30 IST