న్యూఢిల్లీ: రాజకీయ పార్టీలు అధికారికంగా విరాళాలు సేకరించేందుకు ఉద్దేశించిన ‘ఎలక్టోరల్ బాండ్ల పథకం’పై సుప్రీంకోర్టు సంచలన తీర్పునిచ్చింది. ఎలక్టోరల్ బాండ్ల పథకం చట్టవిరుద్ధమని తేలింది. ఎలక్టోరల్ బాండ్ల పథకం రాజ్యాంగ విరుద్ధమని, ఈ పథకాన్ని నిలిపివేయాలని సీజేఐ చంద్రచూడ్ ఆదేశాలు జారీ చేశారు. ఈ మేరకు ఐదుగురు న్యాయమూర్తులతో కూడిన ధర్మాసనం కీలక తీర్పు వెలువరించింది.
రాజకీయ విరాళాల్లో పారదర్శకత తీసుకురావడానికి 2018లో ప్రవేశపెట్టిన ఎలక్టోరల్ బాండ్ల పథకాన్ని సుప్రీంకోర్టు రద్దు చేసింది. నల్లధనం నిర్మూలనకు ఎలక్టోరల్ బాండ్ల ఒక్కటే మార్గం కాదని కోర్టు వ్యాఖ్యానించింది. ఎలక్టోరల్ బాండ్లను విక్రయించరాదని కోర్టు తీర్పునిచ్చింది.
ఎలక్టోరల్ బాండ్ల పథకం క్విడ్ ప్రోకోకు తెరతీస్తుందని, పౌరుల సమాచార హక్కును ఈ పథకం ఉల్లంఘిస్తోందని వివరించింది. ఎలక్టోరల్ బాండ్ల జారీని వెంటనే నిలిపివేయాలని స్పష్టం చేశారు. ఎలక్టోరల్ బాండ్ల ద్వారా సేకరించిన విరాళాలు, పార్టీల వివరాలను వెల్లడించాలని సుప్రీంకోర్టు స్పష్టం చేసింది.
రాజకీయ పార్టీలకు ఆర్థిక సాయం రెండు రకాలుగా ఉంటుందని కోర్టు అభిప్రాయపడింది. పార్టీకి మద్దతుగా ఇచ్చే విరాళాలు క్విడ్ ప్రోకోగా మారే అవకాశం ఉందని కోర్టు అభిప్రాయపడింది. నల్లధనాన్ని అరికట్టేందుకు ఎలక్టోరల్ బాండ్ స్కీమ్ ఒక్కటే మార్గం కాదని, ఇతర ప్రత్యామ్నాయాలు ఉన్నాయని రాజ్యాంగ ధర్మాసనం అభిప్రాయపడింది.
కాంగ్రెస్ నేతలు జయ ఠాకూర్, సీపీఐ(ఎం), ఎన్జీవో అసోసియేషన్ ఫర్ డెమోక్రటిక్ రిఫార్మ్స్ (ఏడీఆర్) దాఖలు చేసిన నాలుగు వేర్వేరు పిటిషన్లపై గతేడాది అక్టోబర్ 31న సుప్రీంకోర్టులో వాదనలు ప్రారంభమయ్యాయి. ఇప్పటికే ఈ కేసు విచారణ పూర్తయినప్పటికీ తీర్పును రిజర్వ్ చేస్తూ కోర్టు నవంబర్ 2న నిర్ణయం తీసుకున్న సంగతి తెలిసిందే.
ఇదిలా ఉండగా ఎలక్టోరల్ బాండ్ల పథకాన్ని 2018 జనవరి 2న కేంద్ర ప్రభుత్వం నోటిఫై చేసింది.ఈ పథకం ద్వారా రాజకీయ పార్టీలు పారదర్శకంగా నిధులు సేకరిస్తున్నాయి. పథకం నిబంధనల ప్రకారం, ఏ భారతీయ పౌరుడైనా లేదా ఇన్కార్పొరేటెడ్ బాడీ అయినా ఎలక్టోరల్ బాండ్లను కొనుగోలు చేయవచ్చు. ఎలక్టోరల్ బాండ్లను వ్యక్తిగతంగా లేదా వ్యక్తుల సమూహం ద్వారా కొనుగోలు చేయవచ్చు. అయితే, ప్రజాప్రాతినిధ్య చట్టం-1951లోని సెక్షన్ 29A కింద నమోదైన రాజకీయ పార్టీలు మాత్రమే ఎలక్టోరల్ బాండ్ల ద్వారా విరాళాలు సేకరించేందుకు అనుమతించబడతాయి. అర్హత కలిగిన రాజకీయ పార్టీలు అధీకృత బ్యాంకు ఖాతా ద్వారా మాత్రమే విరాళాలను స్వీకరించాలి.
నవీకరించబడిన తేదీ – ఫిబ్రవరి 15, 2024 | 11:42 AM
