బ్యాంకుల వంటి ఏదైనా పెద్ద వ్యాపారానికి వివిధ రాష్ట్రాల్లో షోరూమ్‌లు, కార్యాలయాలు లేదా శాఖలు ఉంటాయి. అలాగే వీరి మధ్య చాలా లావాదేవీలు జరుగుతుంటాయి. అంటే ప్రధాన కార్యాలయం, శాఖలు లేదా ఒక శాఖకు మరో శాఖ మధ్య…
బ్యాంకుల వంటి ఏదైనా పెద్ద వ్యాపారానికి వివిధ రాష్ట్రాల్లో షోరూమ్‌లు, కార్యాలయాలు లేదా శాఖలు ఉంటాయి. అలాగే వీరి మధ్య చాలా లావాదేవీలు జరుగుతుంటాయి. దీని అర్థం అనేక ఉచిత సేవలు అందించబడతాయి మరియు ప్రధాన కార్యాలయం, శాఖలు లేదా ఒక శాఖ నుండి మరొక శాఖకు తీసుకెళ్లబడతాయి. GSTలో, ఉచిత సేవను అందించే వ్యక్తికి మరియు స్వీకరించే వ్యక్తికి మధ్య సంబంధం లేకుంటే, అటువంటి ఉచిత సేవపై ఎటువంటి పన్ను చెల్లించబడదు. అదే ‘సంబంధిత లేదా విభిన్నమైన’ వ్యక్తుల మధ్య సేవలు..ఉచితమైనప్పటికీ, సేవకు పన్ను మినహాయింపు లేకపోతే పన్ను చెల్లించాలి. పైన పేర్కొన్న హెడ్ ఆఫీస్-బ్రాంచ్ లేదా ఒక బ్రాంచ్-ఇతర శాఖలు ‘విలక్షణమైన’ వ్యక్తులుగా పరిగణించబడతాయి. అందువల్ల, సేవ ఉచితం అయినప్పటికీ, నిబంధనల ప్రకారం తగిన విలువను నిర్ధారించిన తర్వాత సంబంధిత GST చెల్లించాలి.
అసలు విలక్షణమైన వ్యక్తి అంటే ఏమిటో తెలుసుకుందాం? ఒకే పాన్ నంబర్‌తో ఒకటి కంటే ఎక్కువ GST రిజిస్ట్రేషన్‌లు ఉంటే (అది రాష్ట్రంలో లేదా వేరే రాష్ట్రంలో అయినా) అప్పుడు ఆ రిజిస్ట్రేషన్‌లను విభిన్న వ్యక్తులు అంటారు. ఉదాహరణకు, ఒక పెద్ద నగల దుకాణం లేదా బట్టల దుకాణం హైదరాబాద్ మరియు విజయవాడలో దుకాణాలు ఉన్నాయని అనుకుందాం. ఆ తర్వాత తెలంగాణలో ఒకటి, ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో ఒకటి రిజిస్ట్రేషన్ అవుతుంది. అలాగే, ఒక రాష్ట్రంలో GST రిజిస్ట్రేషన్ ఉన్న వ్యాపార సంస్థ మరొక రాష్ట్రంలో వ్యాపారానికి సంబంధించిన శాఖ లేదా స్థాపనను కలిగి ఉంటే, వారిని కూడా విభిన్న వ్యక్తులు అంటారు. చట్టం ప్రకారం, విభిన్న వ్యక్తుల మధ్య ఉచిత సేవలపై సంబంధిత GST కూడా చెల్లించబడుతుంది. అయితే ఇందులో ఉన్న ఇబ్బందులను దృష్టిలో ఉంచుకుని ప్రభుత్వం వివరణ ఇచ్చింది. విభిన్న వ్యక్తుల మధ్య సేవల విషయంలో, సేవను పొందుతున్న వ్యక్తి పన్ను కింద చెల్లించిన మొత్తంపై ఇన్‌పుట్ ట్యాక్స్ క్రెడిట్ (ITC) తీసుకోవడానికి అర్హత కలిగి ఉంటే, అటువంటి ఉచిత సేవలపై ఎటువంటి పన్ను చెల్లించబడదు.
ఉదాహరణకు, ఒక కంపెనీకి చెందిన హైదరాబాద్ బ్రాంచ్ అదే కంపెనీకి చెందిన విజయవాడ బ్రాంచ్‌కి ఉచిత సేవలను అందిస్తోంది అనుకుందాం. ప్రత్యేక వ్యక్తులు కాబట్టి సేవ ఉచితం అయినప్పటికీ చట్టం ప్రకారం పన్ను చెల్లించాలి. మార్కెట్ విలువ ప్రకారం సేవ విలువ రూ.18,000. అంతేకాకుండా విజయవాడ శాఖకు పన్ను ఇన్‌వాయిస్ ఇవ్వాలి. అయితే ఇన్‌పుట్ ట్యాక్స్ క్రెడిట్ నిబంధనల ప్రకారం విజయవాడ శాఖకు రూ.18,000 ఇన్‌పుట్ ట్యాక్స్ క్రెడిట్ తీసుకునే వెసులుబాటు ఉంటే ఎలాంటి పన్ను చెల్లించాల్సిన అవసరం లేదు. అంటే హైదరాబాద్ శాఖ ఉచితంగా అందించే సేవల మార్కెట్ విలువపై పన్ను చెల్లించాల్సిన అవసరం లేదు. కానీ గుర్తుంచుకోవాల్సిన విషయం ఏమిటంటే, పన్ను చెల్లిస్తే ఇతర శాఖలు ఇన్‌పుట్ ట్యాక్స్ కింద ఆ మొత్తాన్ని తీసుకునే స్థితిలో ఉండాలి. అలాగే, విజయవాడ బ్రాంచ్ ఇన్‌పుట్ ట్యాక్స్ క్రెడిట్‌కు అర్హత పొందకపోతే, అది వారి కస్టమర్‌లకు GST-మినహాయింపు వస్తువులను విక్రయించడం వల్ల కావచ్చు లేదా ఏదైనా ఇతర నిబంధనల ప్రకారం, విజయవాడ శాఖకు ఇన్‌పుట్ టాక్స్ క్రెడిట్ తీసుకునే అర్హత ఉండదు. హైదరాబాద్ శాఖ అందించే సేవ. ఇలాంటి సందర్భాల్లో హైదరాబాద్ బ్రాంచ్ అందించే సర్వీస్ ఉచితమైనా పన్ను చెల్లించాల్సిందే. కానీ ఈ సందర్భంలో, నిర్ధారించబడిన విలువలో సేవను అందించే ఉద్యోగుల జీతాలను చేర్చడం అవసరం లేదు.
రాంబాబు గొండాల
నవీకరించబడిన తేదీ – 2023-08-20T02:49:34+05:30 IST
