TSPSC / పోలీస్ ఎగ్జామ్ స్పెషల్ / ఇండియన్ జియోగ్రఫీ
భారతదేశం ప్రధానంగా పారిశ్రామిక దేశం. నేటికీ దాదాపు 53 శాతం జనాభా ప్రత్యక్షంగా లేదా పరోక్షంగా దీనిపై ఆధారపడి ఉన్నారు. ఇప్పటికీ గ్రామీణ ప్రాంతాల ప్రజలకు ఇది ప్రధాన జీవనాధారం. కాబట్టి పోటీ పరీక్షలకు సిద్ధమవుతున్న అభ్యర్థులు ‘భారత వ్యవసాయ రంగం’పై దృష్టి పెట్టాలి. ఏదైనా పోటీ పరీక్ష… ఈ అంశంపై ఒకటి రెండు ప్రశ్నలు తప్పకుండా అడుగుతారు.
వ్యవసాయం
శ్వేత విప్లవం
వర్గీస్ కురియన్ ‘శ్వేత విప్లవం’ పితామహుడిగా కీర్తించబడ్డాడు. 1970లో ఆపరేషన్ ఫ్లడ్ ప్రారంభమైంది. గ్రామీణ ఉత్పత్తిదారులను పట్టణ వినియోగదారులతో అనుసంధానించడం దీని ప్రధాన లక్ష్యం. భారతదేశం యొక్క ప్రస్తుత పాల ఉత్పత్తి 198.4 మిలియన్ టన్నులు. దేశంలో పాల ఉత్పత్తిలో ఉత్తరప్రదేశ్ (30519 టన్నులు), రాజస్థాన్ (23668 టన్నులు), మధ్యప్రదేశ్ (15911 టన్నులు), ఆంధ్రప్రదేశ్ (15263 టన్నులు), తెలంగాణ (5590 టన్నులు) ముందున్నాయి. దేశంలో అత్యల్ప పాల ఉత్పత్తి కలిగిన రాష్ట్రం మిజోరాం (26 టన్నులు) తర్వాత అరుణాచల్ ప్రదేశ్ (55 టన్నులు) ఉన్నాయి. దేశంలో అత్యధిక పాల ఉత్పత్తి కలిగిన కేంద్రపాలిత ప్రాంతం జమ్మూ కాశ్మీర్ (2540 టన్నులు). దేశంలో అత్యల్ప పాల ఉత్పత్తి కలిగిన కేంద్రపాలిత ప్రాంతం డామన్ డయ్యూ (1 టన్ను). దేశం మొత్తం తలసరి పాల వినియోగం రోజుకు 406 గ్రాములు. అత్యధిక తలసరి పాల వినియోగం ఉన్న రాష్ట్రాలు- పంజాబ్ (1221 గ్రా/రోజు), హర్యానా (1118 గ్రా/రోజు). అత్యల్ప తలసరి పాల వినియోగం ఉన్న రాష్ట్రాలు – మిజోరాం (64 గ్రా/రోజు), అస్సాం (73 గ్రా/రోజు). ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో తలసరి పాల వినియోగం రోజుకు 799 గ్రా అయితే తెలంగాణలో తలసరి పాల వినియోగం 410 గ్రా. ప్రస్తుతం పాల ఉత్పత్తిలో భారత్ 198.4 మిలియన్ టన్నులతో మొదటి స్థానంలో ఉండగా, 97.7 మిలియన్ టన్నులతో అమెరికా రెండో స్థానంలో ఉంది. ప్రపంచ పాల ఉత్పత్తిలో శ్రీలంక 0.41 మిలియన్ టన్నులతో చివరి స్థానంలో ఉంది.
జంతు సంపద
భారతదేశం యొక్క మొత్తం జీవవైవిధ్యం 538 మిలియన్లు. వీటిలో పశు సంపద-302.4 మిలియన్లు (ఆవులు-192.5 మిలియన్లు, పశువులు-109.9 మిలియన్లు). ప్రపంచ పశు సంపదలో భారతదేశం మొదటి స్థానంలో ఉంది (302.4 మిలియన్లు).
-
అధిక పశు సంపద కలిగిన రాష్ట్రాలు – ఉత్తరప్రదేశ్, రాజస్థాన్, మధ్యప్రదేశ్
-
ఆవులు అధికంగా ఉండే రాష్ట్రాలు- ఉత్తరప్రదేశ్, మధ్యప్రదేశ్, పశ్చిమ బెంగాల్
-
ప్రపంచంలోని గేదెలలో 57 శాతం భారతదేశంలోనే ఉన్నాయి.
-
పౌల్ట్రీ
-
ప్రస్తుతం దేశంలో వాటి ఉత్పత్తి సంఖ్య 851.8 మిలియన్లు
-
దేశంలో అత్యధికంగా కోళ్లను ఉత్పత్తి చేస్తున్న రాష్ట్రాలు ఆంధ్రప్రదేశ్ మరియు తమిళనాడు
-
గొర్రెలు: మొత్తం సంఖ్య – 74.3 మిలియన్లు
-
భారతదేశంలోని ముఖ్యమైన గొర్రెల జాతులు – మెరినో, అంగారా
-
మెరినో గొర్రెలు ఉత్పత్తి చేసే అత్యుత్తమ ఉన్ని జమ్మూ మరియు కాశ్మీర్‌లోని మెహైర్ మరియు హిమాలయ ప్రాంతంలోని పష్మినా.
-
భారతదేశంలో ఎక్కువ గొర్రెలు ఉన్న రాష్ట్రాలు రాజస్థాన్ మరియు కర్ణాటక
మేకలు: మొత్తం సంఖ్య – 148.9 మిలియన్లు
-
మేక సంపన్న రాష్ట్రాలు – బీహార్, ఉత్తర ప్రదేశ్ పేదవాడి ఆవు – మేక
-
రాజస్థాన్‌లో గొర్రెల కాపరులను గుజ్జర్లు అంటారు.
-
హిమాచల్ ప్రదేశ్‌లో గొర్రెల పెంపకందారులను గడ్డి అంటారు
-
పందులు: మొత్తం సంఖ్య- 9.1 మిలియన్లు
నీలి విప్లవం
-
చేపల పెంపకం – ‘పిస్కికల్చర్’. చేపల అధ్యయనాన్ని ‘ఇచ్థియాలజీ’ అంటారు.
-
మన దేశ వాణిజ్యంలో మత్స్య పరిశ్రమ 7.56 శాతం ఆక్రమించింది.
-
చేపల ఉత్పత్తిలో ప్రపంచంలోనే చైనా మొదటి స్థానంలో ఉండగా, భారత్ తర్వాతి స్థానంలో ఉంది.
-
దేశంలో నదుల పరంగా 29,000 కి.మీ. చేపలు పట్టే ప్రాంతం ఉంది. సముద్ర పరంగా (కోస్ట్ లైన్)- 7516 కి.మీ.
-
చేపలను అవి దొరికే ప్రాంతం ఆధారంగా రెండు రకాలుగా వర్గీకరించవచ్చు. వారు..
1. మంచినీటి చేప – 104.36 లక్షల టన్నులు
2. సముద్రపు చేపలు- 37.27 లక్షల టన్నులు
మొత్తం చేపల ఉత్పత్తి: 141.63 లక్షల టన్నులు
-
మంచినీటి చేపల ఉత్పత్తిలో చివరి స్థానాలు: గోవా- 0.04 లక్షల టన్నులు, అరుణాచల్ ప్రదేశ్- 0.05 లక్షల టన్నులు
-
సముద్ర చేపల ఉత్పత్తిలో మొదటి మూడు స్థానాలు: గుజరాత్ – 7.1 లక్షల టన్నులు, తమిళనాడు – 5.83 లక్షల టన్నులు, ఆంధ్రప్రదేశ్ – 5.63 లక్షల టన్నులు
-
సముద్ర చేపల ఉత్పత్తిలో అత్యల్పంగా: ఒడిశా-1.58 లక్షల టన్నులు, పశ్చిమ బెంగాల్- 1.63 లక్షల టన్నులు
-
మొత్తం చేపల ఉత్పత్తిలో మొదటి రెండు స్థానాలు: పశ్చిమ బెంగాల్ మరియు ఆంధ్రప్రదేశ్
-
అత్యధిక చేపల ప్రాసెసింగ్ కేంద్రాలు ఉన్న రాష్ట్రం – కేరళ
-
చేపలను అత్యధికంగా ఎగుమతి చేసే నౌకాశ్రయం విశాఖపట్నం
-
మనం చేపలను ఎక్కువగా కొనుగోలు చేసే దేశం శ్రీలంక
-
మెరైన్ ఫిషింగ్ పాలసీ నవంబర్ 2004లో ప్రకటించబడింది.
ఉత్తరప్రదేశ్ (30519 టన్నులు), రాజస్థాన్ (23668 టన్నులు), మధ్యప్రదేశ్ (15911 టన్నులు), ఆంధ్రప్రదేశ్ (15263 టన్నులు), తెలంగాణ (5590 టన్నులు) పాల ఉత్పత్తిలో ముందున్నాయి.
– వి.వెంకట్ రెడ్డి
సీనియర్ ఫ్యాకల్టీ
