ఈ బిల్లుపై వైద్య విద్యార్థులు బాంబే హైకోర్టును ఆశ్రయించారు. హైకోర్టు రిజర్వేషన్ను రద్దు చేయలేదు, కానీ జూన్ 17, 2019 నాటి నిర్ణయంలో విద్యా సంస్థల్లో కోటాను 12 శాతానికి మరియు ప్రభుత్వ ఉద్యోగాల్లో 13 శాతానికి తగ్గించింది.
మరాఠా రిజర్వేషన్ నిరసన: మహారాష్ట్రలోని జాల్నా జిల్లాలో శుక్రవారం (సెప్టెంబర్ 1) మరాఠా రిజర్వేషన్ నిరసన హింసాత్మకంగా మారింది. ఈ ఘర్షణలో 42 మంది పోలీసులతో పాటు పలువురు గాయపడ్డారు. ఈ సందర్భంగా ఆందోళనకారులు రెండు బస్సులకు నిప్పుపెట్టి పలు వాహనాలను ధ్వంసం చేశారు. శాంతి భద్రతలను కాపాడాలని ముఖ్యమంత్రి ఏక్నాథ్ షిండే ప్రజలకు విజ్ఞప్తి చేశారు. మనోజ్ జరాంగే నేతృత్వంలో మరాఠా కమ్యూనిటీకి రిజర్వేషన్లు కల్పించాలని డిమాండ్ చేస్తున్న నిరసనకారులపై పోలీసులు లాఠీఛార్జ్ చేయడంతో ఉద్యమంలో హింస చెలరేగింది. ఈ హింసాకాండకు కారణమైన మరాఠా రిజర్వేషన్ ఉద్యమం కథేమిటో, అది ఎందుకు పెరుగుతోందో తెలుసుకుందాం.
మరాఠా రిజర్వేషన్ ఉద్యమం ఎందుకు ప్రారంభమైంది?
2021లో సుప్రీంకోర్టు తీర్పు తర్వాత మహారాష్ట్రలో మరాఠా రిజర్వేషన్ ఉద్యమం మొదలైంది. అయితే ఇది రాజ్యాంగ విరుద్ధమని సుప్రీంకోర్టు ప్రకటించింది. నిజానికి మహారాష్ట్రలో మరాఠా సామాజిక వర్గానికి రిజర్వేషన్లు కల్పించాలనే డిమాండ్ చాలా కాలంగా ఉంది. దీని కారణంగా, మహారాష్ట్ర ప్రభుత్వం 30 నవంబర్ 2018న రాష్ట్ర అసెంబ్లీలో మరాఠా రిజర్వేషన్ బిల్లును ఆమోదించింది. దీని కింద, రాష్ట్ర ప్రభుత్వ ఉద్యోగాలు మరియు విద్యా సంస్థల్లో మరాఠాలకు 16 శాతం రిజర్వేషన్లు కల్పించేందుకు నిబంధన చేయబడింది.
మోహన్ భగవత్: ఆర్ఎస్ఎస్ చీఫ్ మన దేశాన్ని భారత్ అని పిలవాలనుకుంటున్నారు, ఐడియా కాదు
ఈ బిల్లుపై వైద్య విద్యార్థులు బాంబే హైకోర్టును ఆశ్రయించారు. హైకోర్టు రిజర్వేషన్ను రద్దు చేయలేదు, కానీ జూన్ 17, 2019 నాటి నిర్ణయంలో విద్యా సంస్థల్లో కోటాను 12 శాతానికి మరియు ప్రభుత్వ ఉద్యోగాల్లో 13 శాతానికి తగ్గించింది. అంతే కాకుండా 50 శాతం రిజర్వేషన్ల పరిమితిని అధిగమించవచ్చని హైకోర్టు పేర్కొంది. అయితే బాంబే హైకోర్టు తీర్పుపై సుప్రీంకోర్టులో అప్పీలు చేశారు. మరాఠా రిజర్వేషన్ల అమలు 50 శాతం రిజర్వేషన్ పరిమితిని మించిపోయిందని, ఇందిరా సాహ్ని కేసు మరియు మండల్ కమిషన్ కేసులో సుప్రీంకోర్టు ఆదేశాలను ఉల్లంఘించారని పిటిషనర్లు వాదించారు.
చంద్రయాన్-3: ఆదిత్య ఎల్-1 విజయం తర్వాత మరో శుభవార్త.. చంద్రుడిపై సెంచరీ సాధించిన చంద్రయాన్-3
5 మే 2021న, ప్రభుత్వ ఉద్యోగాలు మరియు విద్యాసంస్థల్లో మరాఠా సమాజానికి రాజ్యాంగ విరుద్ధమైన మరాఠా రిజర్వేషన్ బిల్లును సుప్రీంకోర్టు కొట్టివేసింది. దీన్ని అమలు చేస్తే 50 శాతం పరిమితిని ఉల్లంఘించినట్లేనని సుప్రీంకోర్టు అభిప్రాయపడింది. అంతే కాకుండా 50 శాతం పరిమితిని పునఃపరిశీలించాల్సిన అవసరం లేదని సుప్రీంకోర్టు పేర్కొంది. సుప్రీంకోర్టు ఆదేశాల తర్వాత మరాఠా రిజర్వేషన్ల డిమాండ్ కోసం ఉద్యమం మొదలైంది. గత ఉద్ధవ్ ప్రభుత్వం మరియు ప్రస్తుత ఏక్నాథ్ షిండే ప్రభుత్వం మరాఠా రిజర్వేషన్కు మద్దతు ఇచ్చినప్పటికీ, సుప్రీం కోర్టు ఆదేశాలతో వారి చేతులు ముడిపడి ఉన్నాయి. కాగా, మహారాష్ట్రలో ఇప్పటికే 52 శాతం రిజర్వేషన్లు కొనసాగుతున్నాయి.
మహారాష్ట్రలో రిజర్వేషన్ల ప్రస్తుత స్థితి
షెడ్యూల్డ్ కులాలు (SC) – 13%
షెడ్యూల్డ్ తెగలు (ST) – 7 శాతం
ఇతర వెనుకబడిన తరగతులు (OBC) – 32 శాతం
ఆర్థికంగా వెనుకబడిన వర్గాలు (EWS) – 10 శాతం
మొత్తం- 62 శాతం
మరాఠాలు ఎవరు?
మహారాష్ట్రలో రైతులు, భూస్వాములు మరియు ఇతర తరగతులతో కూడిన కులాల సమితి ఉంది.
మహారాష్ట్రలోని మరాఠా సమాజం రాష్ట్ర జనాభాలో 30 శాతానికి పైగా ఉన్నారు.
మరాఠాలను చారిత్రాత్మకంగా యోధులుగా పిలుస్తారు.
రాష్ట్ర రాజకీయాలపై మరాఠాల ప్రభావం కూడా ఎక్కువగానే ఉంది.
మహారాష్ట్ర రాష్ట్ర ముఖ్యమంత్రులలో ఎక్కువ మంది మరాఠాలు.
2018లో మహారాష్ట్రలో మరాఠా రిజర్వేషన్ల కోసం పెద్ద ఉద్యమం జరిగింది.