ఎంపీలు, ఎమ్మెల్యేలపై 5 వేలకు పైగా క్రిమినల్ కేసులు
ఇది ప్రజాస్వామ్యంపై తీవ్ర ప్రభావం చూపే అంశం
కేసుల విచారణను వేగవంతం చేయాల్సిన బాధ్యత హైకోర్టులదే
ప్రత్యేక బెంచీలు ఏర్పాటు చేయాలి.. సీజే పర్యవేక్షించాలి
సీజేఐ నేతృత్వంలోని సుప్రీం బెంచ్ వ్యాఖ్యలు
న్యూఢిల్లీ, నవంబరు 9 (ఆంధ్రజ్యోతి): ప్రజా ప్రతినిధులపై నమోదైన క్రిమినల్ కేసుల దర్యాప్తును వేగవంతం చేయాలని, ఇందుకోసం ప్రత్యేక ట్రిబ్యునళ్లను ఏర్పాటు చేసి పర్యవేక్షించాలని హైకోర్టులను సుప్రీంకోర్టు ఆదేశించింది. ఎంపీలు, ఎమ్మెల్యేలపై నమోదైన ఐదు వేలకు పైగా క్రిమినల్ కేసులు విచారణ పెండింగ్లో ఉన్నాయని, ఇది దేశ రాజకీయ ప్రజాస్వామ్యంపై ప్రత్యక్ష ప్రభావం చూపే తీవ్రమైన అంశమని చెబుతున్నారు. ప్రజాప్రతినిధులపై నమోదైన క్రిమినల్ కేసుల విచారణకు అత్యంత ప్రాధాన్యత ఇవ్వాలని, అరుదైన, తప్పనిసరి కారణాలతో తప్ప వాటి దర్యాప్తును వాయిదా వేయరాదని స్పష్టం చేశారు. ఈ మేరకు హైకోర్టులు, జిల్లా, ప్రత్యేక కోర్టులకు మార్గదర్శకాలు జారీ చేసింది. పార్లమెంటరీ ప్రజాస్వామ్యం సమర్ధవంతంగా, సమర్ధవంతంగా పనిచేయాలంటే తమ ప్రజాప్రతినిధిపై (ఎంపీ లేదా ఎమ్మెల్యే అయినా) ప్రజలకు విశ్వాసం అవసరం. అయితే ప్రజా ప్రతినిధులపై పెండింగ్లో ఉన్న 5,000 క్రిమినల్ కేసులు ఈ విశ్వాసానికి పెద్ద అడ్డంకిగా మారుతున్నాయి” అని ధర్మాసనం పేర్కొంది.ప్రత్యేక కోర్టులను ఏర్పాటు చేయాలని అశ్విని ఉపాధ్యాయ అనే వ్యక్తి దాఖలు చేసిన పిటిషన్ను గురువారం సుప్రీంకోర్టు విచారించింది. ప్రజాప్రతినిధులు, ప్రభుత్వ ఉద్యోగులు, న్యాయవ్యవస్థ సభ్యులపై నమోదైన క్రిమినల్ కేసులను దర్యాప్తు చేసి ఏడాదిలోగా తేల్చి దోషులుగా తేలిన వారిపై జీవితకాల నిషేధం విధించాలని ప్రధాన న్యాయమూర్తి జస్టిస్ డీవై చంద్రచూడ్, జస్టిస్ పీఎస్ నరసింహ, జస్టిస్ మనోజ్ మిశ్రాలతో కూడిన ధర్మాసనం పిటిషన్ను విచారించింది. మరియు మార్గదర్శకాలను జారీ చేసింది.
స్థానిక వైవిధ్యాలు మరియు కారణాల వల్ల అన్ని రాష్ట్రాలకు వర్తించేలా దేశవ్యాప్తంగా ఒకే విధమైన మార్గదర్శకాలను సుప్రీంకోర్టు రూపొందించలేదు. ఆర్టికల్ 227 ప్రకారం హైకోర్టులు ట్రయల్ కోర్టులపై అధికార పరిధిని కలిగి ఉంటాయి. కాబట్టి, ఈ కేసుల్లో విచారణను వేగవంతం చేయాల్సిన బాధ్యత సహజంగానే హైకోర్టులపైనే ఉంటుంది. కేసుల సమర్ధవంతమైన పర్యవేక్షణ మరియు త్వరిత విచారణకు అవసరమైన విధానాలను హైకోర్టులు రూపొందించాలి.
ఎంపీలు, ఎమ్మెల్యేలపై పెండింగ్లో ఉన్న క్రిమినల్ కేసులను త్వరితగతిన పరిష్కరించేందుకు హైకోర్టు ప్రధాన న్యాయమూర్తులు ‘ఇన్ రీ డిజిగ్నేటెడ్ కోర్టుల’ పేరుతో సుమోటోగా కేసులను నమోదు చేయాలి. ఈ కేసులను హైకోర్టు ప్రధాన న్యాయమూర్తి నేతృత్వంలోని ప్రత్యేక బెంచ్ లేదా ప్రధాన న్యాయమూర్తి నియమించిన న్యాయమూర్తులతో కూడిన ధర్మాసనం విచారించాలి. ఇది నిర్ణీత కాలం పాటు కొనసాగాలి.
ఒక నిర్దిష్ట సబ్జెక్ట్ (సబ్జెక్ట్)కి సంబంధించిన కేసులను ఆయా సబ్జెక్టుల ప్రత్యేక కోర్టులకు కేటాయించే బాధ్యతను హైకోర్టులు ప్రిన్సిపల్ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ సెషన్స్ జడ్జికి అప్పగించవచ్చు. ఈ ప్రత్యేక కోర్టులు MP/MLAకి మరణశిక్ష లేదా జీవిత ఖైదు విధించబడిన కేసులకు ప్రాధాన్యత ఇవ్వాలి. అరుదైన మరియు బలమైన కారణాలు ఉంటే తప్ప ప్రత్యేక కోర్టులు విచారణను వాయిదా వేయలేవు. జిల్లాల వారీగా కేసులు, ప్రొసీడింగ్ల వివరాలను హైకోర్టు వెబ్సైట్లో ప్రత్యేకంగా పొందుపరచాలి.
తెలంగాణలో 17.. ఏపీలో 92
నవంబర్ 2022 నాటికి దేశవ్యాప్తంగా ప్రజా ప్రతినిధులపై 5175 కేసులు పెండింగ్లో ఉన్నాయని.. వీటిలో 40 శాతానికి పైగా అంటే 2116 కేసులు ఐదేళ్లకు పైగా పెండింగ్లో ఉన్నాయని సుప్రీంకోర్టు వ్యాఖ్యానించింది. నవంబర్ 2022 నాటికి ఏపీలో 92 కేసులు పెండింగ్లో ఉన్నాయని, తెలంగాణలో 17 కేసులు పెండింగ్లో ఉన్నాయని వివరించింది.
ముగ్గురు సుప్రీంకోర్టు న్యాయమూర్తులుగా ప్రమాణ స్వీకారం చేశారు
మూడు హైకోర్టుల ప్రధాన న్యాయమూర్తులు సుప్రీంకోర్టు న్యాయమూర్తులుగా గురువారం ప్రమాణ స్వీకారం చేశారు. జస్టిస్ సతీష్ చంద్ర శర్మ (ఢిల్లీ), జస్టిస్ అగస్టిన్ జార్జ్ మాస్సే (రాజస్థాన్), జస్టిస్ సందీప్ మెహతా (గౌహతి) ఈ బాధ్యతలు చేపట్టారు. వీరితో సుప్రీంకోర్టు సీజే జస్టిస్ చంద్రచూడ్ ప్రమాణం చేయించారు. దీంతో సుప్రీంకోర్టులోని 34 న్యాయమూర్తుల పోస్టులన్నీ భర్తీ అయ్యాయి. వీరి పేర్లను సుప్రీంకోర్టు కొలీజియం సోమవారం కేంద్రానికి సిఫారసు చేయగా కేంద్రం వెంటనే ఆమోదం తెలిపింది.
నవీకరించబడిన తేదీ – 2023-11-10T03:29:59+05:30 IST
